Ο προστάτης είναι ένας αδένας του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Ο προστάτης παράγει και αποθηκεύει ένα συστατικό του σπέρματος και...
Ο προστάτης είναι ένας αδένας του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Ο προστάτης παράγει και αποθηκεύει ένα συστατικό του σπέρματος και βρίσκεται στην πύελο, κάτω από την ουροδόχο κύστη και μπροστά από το ορθό. Ο προστάτης περιβάλλει τμήμα της ουρήθρας, του σωλήνα που αδειάζει τα ούρα από την ουροδόχο κύστη.
Ένας υγιής προστάτης είναι περίπου στο μέγεθος ενός καρυδιού. Λόγω της θέσης του προστάτη, η ροή των ούρων μπορεί να επιβραδυνθεί ή να διακοπεί εάν ο προστάτης αυξηθεί πολύ σε μέγεθος.
Ο καρκίνος του προστάτη δημιουργείται στους ιστούς του προστάτη. Μετά τον καρκίνο του δέρματος, εκείνος του προστάτη είναι η πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου στους άνδρες. Στην πλειονότητα των ανδρών με καρκίνο του προστάτη, η νόσος αναπτύσσεται πολύ αργά. Η πλειονότητα των ανδρών με χαμηλού βαθμού, πρώιμο καρκίνο του προστάτη (το οποίο σημαίνει ότι τα καρκινικά κύτταρα έχουν βρεθεί μόνο στον προστατικό αδένα και δεν έχουν κάνει μετάσταση) ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη διάγνωσή τους με τον καρκίνο.
Πρώιμα συμπτώματα καρκίνου του προστάτη
Ο καρκίνος του προστάτη συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα για πολλά χρόνια. Μέχρι τη στιγμή που εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα, η νόσος μπορεί να έχει εξαπλωθεί πέρα από τον προστάτη. Όταν, ωστόσο, υπάρχουν πρώιμα συμπτώματα, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία στην ούρηση.
- Δυσκολία στην έναρξη της ροής των ούρων στην διακοπή της ροής των ούρων.
- Ανάγκη συχνής ούρησης, ιδιαίτερα τη νύχτα.
- Ασθενής ροή των ούρων.
- Ροή των ούρων που ξεκινά και σταματά.
- Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση.
- Δυσκολία στύσης.
- Αίμα στα ούρα ή το σπέρμα.
- Συχνοί πόνοι στο κάτω μέρος της πλάτης, τους γοφούς, ή τους μηρούς.
Τι άλλες παθήσεις του προστάτη μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως αυτά;
Καθώς οι άνδρες γερνούν, ο προστάτης τους μπορούν να μεγαλώσει και να μπλοκάρει τη ροή των ούρων ή να παρεμποδίσει τη σεξουαλική λειτουργία. Αυτή η κοινή πάθηση, που ονομάζεται καλοήθης υπερπλασίας του προστάτη (ΚΥΠ), δεν είναι καρκίνος, αλλά μπορεί να προκαλέσει πολλά από τα ίδια συμπτώματα όπως ο καρκίνος του προστάτη. Αν και η ΚΥΠ δεν αποτελεί απειλή για τη ζωή του ατόμου, μπορεί να απαιτεί θεραπεία με φάρμακα ή χειρουργική επέμβαση για να εκμηδενιστούν τα συμπτώματα. Μία μόλυνση ή φλεγμονή του προστάτη, που ονομάζεται προστατίτιδα, μπορεί επίσης να προκαλέσει πολλά από τα ίδια συμπτώματα, όπως ο καρκίνος του προστάτη.
Μπορεί ο καρκίνος του προστάτη να εντοπιστεί, προτού ένας άνδρας έχει συμπτώματα;
Ναι. Δύο εξετάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη, ακόμα και όταν δεν υπάρχει κανένα απολύτως σύμπτωμα. Το ένα είναι η δακτυλική εξέταση, στην οποία ένας γιατρός αισθάνεται τον προστάτη μέσω του ορθού για να εντοπίσει τυχόν σκληρές ή παραμορφωμένες περιοχές στον προστατικό αδένα. Το άλλο είναι ένα τεστ αίματος που χρησιμοποιείται για την ανίχνευση μιας ουσίας που παράγεται από τον προστάτη και ονομάζεται ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA). Μαζί, αυτές οι δύο εξετάσεις μπορούν να ανιχνεύσουν πολλούς “σιωπηρούς” καρκίνους του προστάτη που δεν έχουν προκαλέσει ακόμα συμπτώματα. Γι' αυτό και είναι πολύ σημαντικό οι άνδρες άνω των 50 ετών να κάνουν τακτικά αυτές τις εξετάσεις. Αν ο καρκίνος του προστάτη εντοπιστεί εγκαίρως, προτού τα καρκινικά κύτταρα κάνουν μετάσταση, τότε οι πιθανότητες μακροχρόνιας επιβίωσης μετά τη διάγνωση είναι πολύ μεγάλες.
Ποια είναι τα αίτια του καρκίνου του προστάτη;
Διαπιστωμένοι παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία, η φυλή και η κληρονομικότητα.
Πιθανή παράγοντες κινδύνου είναι οι διατροφικές συνήθειες και η ορμονική κατάσταση του άνδρα.
Ο κληρονομούμενος προστατικός καρκίνος πιθανόν οφείλεται σε ένα σπάνιο επικρατούν γονίδιο που είναι υπεύθυνο για το 43% των περιπτώσεων καρκίνου έως την ηλικία των 55ετών. Από τους άνδρες που φέρουν το γονίδιο το 88% θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη μέχρι τα 85 του χρόνια.
Πλούσια διατροφή σε ζωικά λίπη ευνοεί την εμφάνιση του καρκίνου. Αντίθετα η πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή, η οποία περιέχει περισσότερα φυτοιστρογόνα που ελαττώνουν τα επίπεδα των ανδρογόνων δρα ευεργετικά και ελαττώνουν τον κίνδυνο του καρκίνου.
Η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη δρα στην προαγωγική φάση της καρκινογένεσης.(δηλαδή προάγη τον καρκίνο). Η φυτική δίαιτα, από μόνη της ελαττώνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης, και προφυλάσσει από την καρκινογένεση.
Η ελαττωμένη πρόσληψη του κόκκινου κρέατος και η αυξημένη κατανάλωση λαχανικών και βιταμινών E& D, και ιχνοστοιχείων, και ιχθυέλαιον(δηλαδή μεσογειακή διατροφή) έχουν όλα αυτά προστατευτικό ρόλο.
Δεν σχετίζεται με αφροδίσια νοσήματα, με τις σεξουαλικές συνήθειες, με το κάπνισμα.
Εργαζόμενοι σε βιομηχανίες ελαστικών έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισις της νόσου.
Υπάρχει πρόληψη του καρκίνου του προστάτη;
Η πρόληψη διακρίνεται σε πρωτογενή δηλαδή χημειοπροφύλαξη όπως είναι τα ρετινοειδή τα φυτοιστρογόνα, τα αντιανδρογόνα, φάρμακα για την ΚΥΠ (5α-ρεδουκτάση) βιταμίνες D&E τα αντιφλεγμονώδη, το σελήνιο, το λυκοπένιο.
Η δευτερογενής πρόληψη απευθύνεται στο μαζικό πληθυσμό για πρώιμη διάγνωση.
Είναι οι ασθενείς που προσέρχονται με συμπτώματα στο ιατρείο, ελέγχονται με δακτυλική και PSA. Στην Αμερική συνιστάται ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος των ανδρών άνω των 50ετών.
Για τους ασθενείς υψηλού κινδύνου επιβάλλεται ο προληπτικός έλεγχος. Είναι επίσης αποδεκτό ότι η πρώιμη διάγνωση συμβάλλει σημαντικά στην διαπίστωση κλινικά εντοπισμένων όγκων που είναι και οι μόνοι που μπορούν να αντιμετωπιστούν ριζικά, προσφέροντας ίαση στον ασθενή.
Πως θεραπεύεται ο καρκίνος του προστάτη;
Επειδή η πρόοδος της νόσου είναι συνήθως βραδεία, υπάρχει μία κατηγορία ασθενών με τυχαία διάγνωση και μεγάλη ηλικία >75 ετών που μπορούν να μπουν σε πρόγραμμα προσεκτικής παρακολούθησης. Σε περίπτωση προόδου της νόσου να τεθούν σε θεραπεία. Όλοι οι άλλοι ασθενείς με τοπικά εντοπισμένους όγκους, πρέπει να αντιμετωπίζονται με ριζική θεραπεία.
Ριζική προστατεκτομή: Η επέμβαση περιλαμβάνει την ολική αφαίρεση του προστάτη με την κάψα, την αφαίρεση των σπερματοδόχων κύστεων και την αναστόμωση ανάμεσα στον αυχένα της κύστης και την ουρήθρα. Αυτό μπορεί να γίνει με μία μικρή υπομφάλια τομή ή με λαπαροσκοπική ή ρομποτική τεχνική.
Πολλές φορές της επέμβασης προηγείται η αφαίρεση των περιοχικών λεμφαδένων για να εκτιμηθεί τυχόν διήθηση τους. Οι τεχνικές έχουν πάρα πολύ βελτιωθεί και στα χέρια έμπειρων χειρουργών έχουν πολύ καλά αποτελέσματα για την εγκράτεια των ούρων και την στυτική λειτουργία.
Ακτινοθεραπεία
Είναι η εξωτερική ακτινοβόληση του προστάτη και αυτή μία άλλη ριζική θεραπεία. Σήμερα με την πρόοδο της τεχνολογίας έχουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα με πολύ μικρό αριθμό παρενεργειών. Μακροπρόθεσμα όμως τα αποτελέσματα υστερούν του χειρουργείου.
Βραχυθεραπεία
Είναι και αυτή μία ελάχιστα παρεμβατική μορφή αντιμετώπισης του καρκίνου σε αρχικά στάδια όπου ραδιενεργοί κόκκοι ιωδίου η παλλαδίου τοποθετούνται δια μέσο του περιναίου του προστάτη αδένα, με την καθοδήγηση του διορθικού υπερηχογραφήματος.
Συνδυασμός με ανδρογονικό αποκλεισμό.
Ορμονοθεραπεία
Ποιοι είναι οι λόγοι της απροθυμίας των ασθενών να δεχθούν ιατρική βοήθεια;
Πηγή
Πηγή
Ποια είναι τα αίτια του καρκίνου του προστάτη;
Διαπιστωμένοι παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία, η φυλή και η κληρονομικότητα.
Πιθανή παράγοντες κινδύνου είναι οι διατροφικές συνήθειες και η ορμονική κατάσταση του άνδρα.
Ο κληρονομούμενος προστατικός καρκίνος πιθανόν οφείλεται σε ένα σπάνιο επικρατούν γονίδιο που είναι υπεύθυνο για το 43% των περιπτώσεων καρκίνου έως την ηλικία των 55ετών. Από τους άνδρες που φέρουν το γονίδιο το 88% θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη μέχρι τα 85 του χρόνια.
Πλούσια διατροφή σε ζωικά λίπη ευνοεί την εμφάνιση του καρκίνου. Αντίθετα η πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή, η οποία περιέχει περισσότερα φυτοιστρογόνα που ελαττώνουν τα επίπεδα των ανδρογόνων δρα ευεργετικά και ελαττώνουν τον κίνδυνο του καρκίνου.
Η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη δρα στην προαγωγική φάση της καρκινογένεσης.(δηλαδή προάγη τον καρκίνο). Η φυτική δίαιτα, από μόνη της ελαττώνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης, και προφυλάσσει από την καρκινογένεση.
Η ελαττωμένη πρόσληψη του κόκκινου κρέατος και η αυξημένη κατανάλωση λαχανικών και βιταμινών E& D, και ιχνοστοιχείων, και ιχθυέλαιον(δηλαδή μεσογειακή διατροφή) έχουν όλα αυτά προστατευτικό ρόλο.
Δεν σχετίζεται με αφροδίσια νοσήματα, με τις σεξουαλικές συνήθειες, με το κάπνισμα.
Εργαζόμενοι σε βιομηχανίες ελαστικών έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισις της νόσου.
Υπάρχει πρόληψη του καρκίνου του προστάτη;
Η πρόληψη διακρίνεται σε πρωτογενή δηλαδή χημειοπροφύλαξη όπως είναι τα ρετινοειδή τα φυτοιστρογόνα, τα αντιανδρογόνα, φάρμακα για την ΚΥΠ (5α-ρεδουκτάση) βιταμίνες D&E τα αντιφλεγμονώδη, το σελήνιο, το λυκοπένιο.
Η δευτερογενής πρόληψη απευθύνεται στο μαζικό πληθυσμό για πρώιμη διάγνωση.
Είναι οι ασθενείς που προσέρχονται με συμπτώματα στο ιατρείο, ελέγχονται με δακτυλική και PSA. Στην Αμερική συνιστάται ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος των ανδρών άνω των 50ετών.
Για τους ασθενείς υψηλού κινδύνου επιβάλλεται ο προληπτικός έλεγχος. Είναι επίσης αποδεκτό ότι η πρώιμη διάγνωση συμβάλλει σημαντικά στην διαπίστωση κλινικά εντοπισμένων όγκων που είναι και οι μόνοι που μπορούν να αντιμετωπιστούν ριζικά, προσφέροντας ίαση στον ασθενή.
Πως θεραπεύεται ο καρκίνος του προστάτη;
Επειδή η πρόοδος της νόσου είναι συνήθως βραδεία, υπάρχει μία κατηγορία ασθενών με τυχαία διάγνωση και μεγάλη ηλικία >75 ετών που μπορούν να μπουν σε πρόγραμμα προσεκτικής παρακολούθησης. Σε περίπτωση προόδου της νόσου να τεθούν σε θεραπεία. Όλοι οι άλλοι ασθενείς με τοπικά εντοπισμένους όγκους, πρέπει να αντιμετωπίζονται με ριζική θεραπεία.
Ριζική προστατεκτομή: Η επέμβαση περιλαμβάνει την ολική αφαίρεση του προστάτη με την κάψα, την αφαίρεση των σπερματοδόχων κύστεων και την αναστόμωση ανάμεσα στον αυχένα της κύστης και την ουρήθρα. Αυτό μπορεί να γίνει με μία μικρή υπομφάλια τομή ή με λαπαροσκοπική ή ρομποτική τεχνική.
Πολλές φορές της επέμβασης προηγείται η αφαίρεση των περιοχικών λεμφαδένων για να εκτιμηθεί τυχόν διήθηση τους. Οι τεχνικές έχουν πάρα πολύ βελτιωθεί και στα χέρια έμπειρων χειρουργών έχουν πολύ καλά αποτελέσματα για την εγκράτεια των ούρων και την στυτική λειτουργία.
Ακτινοθεραπεία
Είναι η εξωτερική ακτινοβόληση του προστάτη και αυτή μία άλλη ριζική θεραπεία. Σήμερα με την πρόοδο της τεχνολογίας έχουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα με πολύ μικρό αριθμό παρενεργειών. Μακροπρόθεσμα όμως τα αποτελέσματα υστερούν του χειρουργείου.
Βραχυθεραπεία
Είναι και αυτή μία ελάχιστα παρεμβατική μορφή αντιμετώπισης του καρκίνου σε αρχικά στάδια όπου ραδιενεργοί κόκκοι ιωδίου η παλλαδίου τοποθετούνται δια μέσο του περιναίου του προστάτη αδένα, με την καθοδήγηση του διορθικού υπερηχογραφήματος.
Συνδυασμός με ανδρογονικό αποκλεισμό.
Ορμονοθεραπεία
- Τα οιστρογόνα ελαττώνουν την τεστοστερόνη από τους όρχεις. (Πριν την φαρμακευτική αγωγή υπήρχε ο ευνουχισμός, δηλαδή η αφαίρεση και των δυο όρχεων). Παρενέργεια είναι η γυναικομαστία, οιδήματα περιφερικά, σε θρομβεμβολικά και καρδιαγγειακά επεισόδια. Αντένδειξη παχύσαρκα άτομα, μεγάλης ηλικίας και ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο.
- LH-RH ανάλογα Δρουν στην υπόφυση και σταδιακά μειώνουν την παραγωγή της τεστοστερόνης στους όρχεις μέσα σε δυο εβδομάδες αφού αρχικά αυξάνεται. Οι παρενέργειες είναι απώλεια της libido, ανικανότητα, μυική αδυναμία, εξάψεις, αδυναμία συγκέντρωσης και τη ψυχολογική επιβάρυνση.
- Aντιανδρογόνα. Διακρίνονται σε μη στεροειδή και σε στεροειδή. Τα μη στεροειδή δρουν με αποκλεισμό του υποδοχέα μέσα στο προστατικό κύτταρο. Τα στεροειδή αντιανδρογόνα καταστέλλουν επιπλέον και την παραγωγή της LH από την υπόφυση και με τον μηχανισμό αυτό μειώνεται η στάθμη της τεστοστερόνη στο πλάσμα. Συνήθως τα μή στεροειδή αντιανδρογόνα χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τα ανάλογα LH-RH.( Πλήρης ανδρογονικός αποκλεισμός).
Ποιοι είναι οι λόγοι της απροθυμίας των ασθενών να δεχθούν ιατρική βοήθεια;
- Οι τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής.
- Η εκτίμηση ότι τα συμπτώματα σχετίζονται με την ηλικία.
- Φόβος διάγνωσης καρκίνου.
- Φόβος επιπλοκών από την εγχείρηση.
- Αποστροφή για την δακτυλική εξέταση.
- Απροθυμία μετάβασης στο νοσοκομείο.
Πηγή
Πηγή
