Το Πάσχα γιορτάζεται με ξεχωριστό τρόπο σε κάθε γωνιά της χώρας και ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές αναβιώνουν ήθη κι έθιμα που δίνουν...
Το Πάσχα γιορτάζεται με ξεχωριστό
τρόπο σε κάθε γωνιά της χώρας και ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές
αναβιώνουν ήθη κι έθιμα που δίνουν ιδιαίτερο «χρώμα» στην εορταστική
αυτή περίοδο.Το «κάψιμο του Ιούδα», οι Αλογοδρομίες, οι Αυγομαχίες και η Ανάσταση σε
νεκροταφεία είναι ορισμένες μόνο από τις παραδόσεις που γίνονται σε
πόλεις και χωριά.
Πάσχα στην Κεντρική Μακεδονία
Στη Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης, τη Μεγάλη Παρασκευή, οι δύο Επιτάφιοι των ενοριών, μετά την περιφορά τους στους δρόμους, συναντώνται λίγο μετά τις 9 το βράδυ στα νεκροταφεία. Εκεί, οι κάτοικοι ανάβουν κεριά στα αγαπημένα τους πρόσωπα που έχουν φύγει από τη ζωή και «η νύχτα γίνεται μέρα» από το φως των κεριών.
Στις Σέρρες, τη Μεγάλη Παρασκευή, κατά την περιφορά του Επιταφίου
αναβιώνει στη συνοικία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το έθιμο «Αδώνια»
Σύμφωνα με το τελετουργικό του εθίμου, όταν ο Επιτάφιος πλησιάζει, κάθε
νοικοκυρά τοποθετεί στο κατώφλι του σπιτιού της ένα τραπεζάκι, πάνω στο
οποίο έχει τοποθετήσει θυμίαμα και την εικόνα του Εσταυρωμένου,
πλαισιωμένη από πασχαλιές και άλλα άνθη, τοποθετούν επίσης όσπρια και κριθάρι για να έχουν ευημερία, πλούσιες σοδειές και γεμάτο οικογενειακό τραπέζι.
Στην Καστανούσα Κερκίνης την Κυριακή του Πάσχα αναβιώνει το ποντιακό πασχαλινό έθιμο «αυγομαχίες». Το έθιμο έχει τις ρίζες του
στον Πόντο και συμβολίζει την Ανάσταση του Κυρίου και τη σύγκρουση του
καλού με το κακό. Βασικός κανόνας του εθίμου είναι η χρησιμοποίηση μόνο
αυγών κότας.
Στην παραλία της Συκιάς, στη Χαλκιδική, διοργανώνεται την τρίτη ημέρα
του Πάσχα Αλογοδρομίες. Οι Αλογοδρομίες
είναι ένα έθιμο που έχει βαθιά τις ρίζες του στο χρόνο και αναβιώνει με
επιτυχία τα τελευταία χρόνια.Μετά την καθιερωμένη λειτουργία στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου,
παραδίδεται η εικόνα μαζί με ευχές από τον ιερέα στους ιππείς, οι οποίοι
αναλαμβάνουν ένα είδος λιτανείας, μεταφέροντας την εικόνα από το
παρεκκλήσι στο χώρο διεξαγωγής των Αλογοδρομιών.
Έθιμα σε Ανατολική και Δυτική Μακεδονία
Στη Νέα Πέραμο, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, κατά την περιφορά του επιταφίου, οι κάτοικοι σε κάθε γειτονιά αναβιώνουν ένα πολύ παλιό έθιμο: καίνε από ένα ομοίωμα του Ιούδα τη στιγμή που η πομπή του επιταφίου περνάει από τους δρόμους
Στην τοπική κοινότητα Ελευθερών Καβάλας την τρίτη μέρα του Πάσχα, αναβιώνουν τα παραδοσιακά «Μαζίδια». Οι πιστοί μεταφέρουν εν πομπή τα εικονίσματα από τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ταξιάρχη, στα «Μαζίδια» όπου βρίσκεται το γραφικό εξωκλήσι των Αγίων Ραφήλ, Ειρήνης και Νικολάου. Στη συνέχεια, στην πλατεία του παλιού παραδοσιακού οικισμού στήνεται ένα μεγάλο γλέντι.
Στους Σιταγρούς τη Δευτέρα του Θωμά οι εκεί εγκατεστημένοι Πόντιοι συνεχίζουν πανάρχαια έθιμα των κοιτίδων τους, όπως επισκέψεις στα μνήματα, με διανομή κόκκινων αβγών και γλυκισμάτων και με τραγούδια.
Στο Δρυόβουνο της Κοζάνης, τη Μεγάλη Παρασκευή ξεχωρίζει η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Εσταυρωμένου, που γίνεται με εντυπωσιακό τρόπο, στο λόγο του «Γολγοθά».Οι κάτοικοι της Κοζάνης κάνουν Ανάσταση στο νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου. Συγκεντρώνονται γύρω από το μνήμα του νεκρού τους και με αναμμένη τη λαμπάδα περιμένουν το «Χριστός Ανέστη», ενώ δεν ξεχνούν να αφήσουν ένα κόκκινο αυγό στο μνήμα για να «χορτάσει» το χαμένο μέλος της οικογένειας.
Στο Δρυόβουνο της Κοζάνης, τη Μεγάλη Παρασκευή ξεχωρίζει η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Εσταυρωμένου, που γίνεται με εντυπωσιακό τρόπο, στο λόγο του «Γολγοθά».Οι κάτοικοι της Κοζάνης κάνουν Ανάσταση στο νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου. Συγκεντρώνονται γύρω από το μνήμα του νεκρού τους και με αναμμένη τη λαμπάδα περιμένουν το «Χριστός Ανέστη», ενώ δεν ξεχνούν να αφήσουν ένα κόκκινο αυγό στο μνήμα για να «χορτάσει» το χαμένο μέλος της οικογένειας.
Πάσχα στην Πελοπόννησο
Στο Λεωνίδιο, η νύκτα της Αναστάσεως είναι η νύκτα των αεροστάτων. Με το «Χριστός Ανέστη» παίρνουν φωτιά οι «κολλημάρες» και τα αερόστατα απογειώνονται. Ανεβαίνουν ψηλά και, για 30 με 40 λεπτά, κεντούν τον ουρανό της ανοιξιάτικης αναστάσιμης νύκτας.
Στον Τυρό, τη Μεγάλη Παρασκευή, η περιφορά των δύο επιτάφιων γίνεται στην παραλία, με τη συνοδεία των ψαροκάικων.Την Ανάσταση, σε όλες τις ενορίες του χωριού οι Τσάκωνες μπουρλοτιέρηδες
φωτίζουν τον αναστάσιμο ουρανό με εκατοντάδες πυροτεχνήματα και
αερόστατα.Στην ενορία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, στο λιμάνι, θα γίνει το κάψιμο
του Ιούδα μέσα στη θάλασσα από τους Τσάκωνες πυρπολητές, ενώ στην
ενορία της Αγίας Μαρίνας θα γίνει το κάψιμο του αφανού.
Στην Καλαμάτα την Κυριακή του Πάσχα, αναβιώνει το έθιμο του σαϊτοπόλεμου.Οι συμμετέχοντες -αρκετοί από αυτούς ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές-
οπλισμένοι, με σαΐτες που έχουν κατασκευάσει μόνοι τους από χαρτονένιους
σωλήνες γεμισμένους μπαρούτι, αρχίζουν την εκτόξευση και "ξεσηκώνουν"
το πλήθος που παρακολουθεί.
Πάσχα στην Πάτμο
Το Πάσχα της Πάτμου την Μ.Πέμπτη γίνεται η τελετή του Νιπτήρα: πρόκειται για αναπαράσταση του μυστικού δείπνου, στη διάρκεια της οποίας ο Ηγούμενος πλένει τα πόδια 12 μοναχών, που κάθονται γύρω από μια εξέδρα, όπως έκανε ο Ιησούς με τους μαθητές του.
Πάσχα στην Χίο
Στην Χίο οι εορταστικές εκδηλώσεις έχουν μια ιδιαίτερη λαμπρότητα, με πιο χαρακτηριστικό το έθιμο του ρουκετοπόλεμου στο χωριό Βροντάδος. Το ετοιμοπόλεμο χωριό εδώ και χρόνια πρωταγωνιστεί στα δρώμενα του νησιού με ένα έθιμο παλιό όσο και η ναυτική παράδοση του νησιού. Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ακόμα κρατάει αυτός ο ιδιότυπος «πόλεμος» μεταξύ των ενοριτών της Παναγίας της Ερειθιανής και του Αγίου Μάρκου.Οι αυτοσχέδιες ρουκέτες στήνονται σε ξύλινες βάσεις και το σφύριγμα μιας κόρνας δίνει το σύνθημα για την έναρξη των «εχθροπραξιών». Ακολουθεί προσωρινή «παύση πυρός» για να προσέλθουν οι πιστοί στην Εκκλησία. Μόλις ακουστεί το «Χριστός Ανέστη», μια καταιγίδα φωτιάς ξεσπάει ανάμεσα στις ενορίες. Το μοναδικό αυτό θέαμα προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες ντόπιους και τουρίστες, καθώς είναι μοναδικό σε όλο τον κόσμο.
Πάσχα στη Σάμο
Στον Μαραθόκαμπο της Σάμου, την Κυριακή του Πάσχα, εδώ και κοντά 100 χρόνια διατηρείται το έθιμο των "Τουφεκιών". Την Κυριακή του Πάσχα μετά την μεσημεριανή περιφορά των Αναστάσεων, όλες οι ενορίες συναντιούνται σε προκαθορισμένο σημείο και η κάθε μια στην σειρά της ξεκινά τις "Τουφεκιές".
Πάσχα στην Κέρκυρα
Στην κέρκυρα με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12μμ, οι κάτοικοι πετούν τεράστια κανάτια γεμάτα νερό – τους μπότηδες – από τα μπαλκόνια τους. Οι μπότηδες είναι τα πήλινα κανάτια με στενό στόμιο και δυο χερούλια στο πλάι για τη μεταφορά τους. Τα μπαλκόνια είναι στολισμένα και οι κάτοικοι δένουν στους μπότηδες κόκκινες κορδέλες – το κόκκινο είναι το χρώμα της Κέρκυρας.Ομως η “θορυβώδης” αυτη Ανάσταση δε σταματά εδώ. Με το σπάσιμο των σταμνών ξεκινούν οι καμπάνες της πόλης να μεταδίδουν το χαρμόσυνο μήνυμα. Η μία μετά την άλλη, οι καμπάνες, σαν μια αδιάσπαστη αλυσίδα, φέρνουν το μήνυμα και στο μικρότερο χωριό.
πηγή
