Εργαζόμενες σe κλωστοϋφαντουργία διαδηλώνουν (Αμερική, 1857) Οι πρώτες εκδηλώσεις γυναικείων αντιδράσεων ενάντια στην καταπίεση που β...
 |
| Εργαζόμενες σe κλωστοϋφαντουργία διαδηλώνουν (Αμερική, 1857) |
Οι πρώτες εκδηλώσεις γυναικείων αντιδράσεων ενάντια στην καταπίεση που βίωναν διαχρονικά οι γυναίκες ξεκίνησαν στην περίοδο του διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης με τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων της Γυναίκας. Ωστόσο το γυναικείο φεμινιστικό κίνημα κορυφώθηκε στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, ο οποίος χαρακτηρίστηκε απ' την εκβιομηχάνιση, την πληθυσμιακή έκρηξη και τη γέννηση νέων ριζοσπαστικών ιδεολογιών.
Το φεμινιστικό κίνημα θεωρείται ότι ξεκίνησε το 1848 στη Νέα Υόρκη, όταν μία ομάδα γυναικών, με επικεφαλής τη Λουκριτία Μοτ και την Ελίζαμπεθ Κάντυ Στάντον, διοργάνωσαν το 1ο συνέδριο στην ιστορία του φεμινιστικού κινήματος. Εκεί, εκτός από το αίτημα της πολιτικής ψήφου, παρουσιάστηκαν και οι περιορισμοί που επιβάλλονταν στις γυναίκες, στις σπουδές, την εργασία και το γάμο.
Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας
Η 8η Μαρτίου όμως ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (Διεθνής Ημέρα των Δικαιωμάτων των Γυναικών) θεσμοθετήθηκε το 1977 από τον ΟΗΕ, ο οποίος κάλεσε όλες τις χώρες του κόσμου να γιορτάσουν την ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών. Καθιερώθηκε προς τιμή δύο αποκλειστικά γυναικείων απεργιακών κινητοποιήσεων.
Η πρώτη έλαβε χώρα στις 8 Μαρτίου 1857, όταν οι εργαζόμενες στις βιοτεχνίες ενδυμάτων της Νέας Υόρκης, λευκοντυμένες, διοργάνωσαν μεγάλη πορεία και πικετοφορία, απαιτώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας, ωράριο 10 ωρών (από τις 16), φωτεινές και υγιεινές αίθουσες εργασίας, κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, άρση της ανισοτιμίας ανδρών και γυναικών, μεροκάματα ίσα με των κλωστοϋφαντουργών και των ραφτών. Η διαδήλωση αυτή χτυπήθηκε άγρια και βάφτηκε στο αίμα.
Το 1900, οι εργαζόμενες συγκροτούν μερικά από τα μεγαλύτερα σωματεία στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών και διεξάγουν μαχητικούς αγώνες, που καταστέλλονται βίαια. Οι συνθήκες συνέχιζαν να είναι αξιοθρήνητες στα εργοστάσια και οι γυναίκες δέχονταν πρόστιμα για τα πλέον απίστευτα πράγματα, όπως γιατί γελούσαν, μιλούσαν ή τραγουδούσαν εν ώρα δουλειάς. Οι υπερωρίες ήταν υποχρεωτικές και συχνές, χωρίς όμως να συνοδεύονται από την αντίστοιχη πληρωμή. Την ίδια περίοδο και στην Ευρώπη, κυρίως Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία δημιουργούνται γυναικείες οργανώσεις που απαιτούν ισότητα και ισονομία.
Το 1903 παρουσιάζεται στην Αγγλία μία πραγματική οργάνωση η WSPU (Women’s Social and Political Union) με πρωτοβουλία της Εμιλυ Πάνκχερστ, το κίνημα των «σουφραζετών», που ξεσηκώνει τις γυναίκες διεκδικώντας δικαίωμα ψήφου. Οι σουφραζέτες έγιναν στόχος γελοιοποίησης πολλές φορές, αλλά και φυλακίστηκαν. Ωστόσο όμως δημιούργησαν πολλές σοβαρές δυσκολίες στις κρατικές αρχές. Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλές ηγέτες σουφραζέτες δεν έδειξαν ενδιαφέρον για την εκμετάλλευση των εργατριών και δεν στήριξαν το κίνημά τους.
Το 1903 παρουσιάζεται στην Αγγλία μία πραγματική οργάνωση η WSPU (Women’s Social and Political Union) με πρωτοβουλία της Εμιλυ Πάνκχερστ, το κίνημα των «σουφραζετών», που ξεσηκώνει τις γυναίκες διεκδικώντας δικαίωμα ψήφου. Οι σουφραζέτες έγιναν στόχος γελοιοποίησης πολλές φορές, αλλά και φυλακίστηκαν. Ωστόσο όμως δημιούργησαν πολλές σοβαρές δυσκολίες στις κρατικές αρχές. Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλές ηγέτες σουφραζέτες δεν έδειξαν ενδιαφέρον για την εκμετάλλευση των εργατριών και δεν στήριξαν το κίνημά τους.
Το Φεβρουάριο του 1909 στην Νέα Υόρκη επίσης, έγινε η δεύτερη μεγάλη μακροχρόνια απεργιακή κινητοποίηση με σύνθημα «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», που κράτησε 13 βδομάδες και συμμετείχαν σ΄αυτήν περισσότερες από 20.000 εργάτριες. Γυναίκες ξυλοκοπήθηκαν, σύρθηκαν στα δικαστήρια αλλά η απεργία διαλύθηκε όταν έγιναν συμβιβασμοί στις περισσότερες επιχειρήσεις. Ήταν απίστευτος ο ενθουσιασμός και το πείσμα αυτών των γυναικών.
Η Παγκόσμια Ημέρα των Γυναικών ξεκίνησε ως ένας εορτασμός στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας, καθώς και του πρώην σοβιετικού μπλοκ. Ο εορτασμός, ύστερα από πολύχρονη καθυστέρηση καθιερώθηκε το 1910 με πρόταση της Γερμανίδας επαναστάτριας Clara Zetkin κατά τη διάρκεια της 2ης Συνδιάσκεψης των Εργαζομένων Γυναικών στο Σοσιαλιστικό Συνέδριο της Κοπεγχάγης, ως φόρος τιμής στις 2 ιστορικές διαδηλώσεις του 1857 και του 1909. Και από τότε γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα, σε πολλές περιοχές, η ημέρα έχει χάσει το πολιτικό της νόημα, και έχει γίνει απλώς μια ευκαιρία για τους άνδρες να εκφράσουν την αγάπη τους για τις γυναίκες όπως συμβαίνει και με τη γιορτή της μητέρας και την ημέρα του αγίου Βαλεντίνου. Σε άλλες περιοχές, ωστόσο, παραμένει ισχυρή η αρχική πολιτική σημασία της ημέρας για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης και της ισότητα των γυναικών.
